Jakie są nurty psychoterapii?

Na czym polegają nurty psychoterapii?

Który z nich jest najlepszy?

Koniecznie przeczytaj nasz artykuł jeśli nie chcesz stracić czasu i pieniędzy na nurty, które są nieskuteczne!

Jedna, czy wiele psychoterapii?

Psychoterapia to forma pomocy osobie z zaburzeniem psychicznym lub doświadczającej przejściowych problemów natury psychicznej (np. zmaganie się z traumą, silnymi emocjami, trudnymi sytuacjami, takimi jak rozwód, czy śmierć bliskiej osoby).

Jest to także forma wsparcia dla osoby całkowicie zdrowej, chcącej rozwinąć swoje umiejętności lub poznać lepiej samego siebie (np. nauka asertywności, wsparcie w przełomowym momencie życia).

Nie ma jednej uniwersalnej szkoły terapeutycznej, która uczyłaby wszystkich psychoterapeutów pracy za pomocą tych samych technik.

Zamiast tego dostępna jest cała gama podejść, zwanych nurtami.

Często jest to duże utrudnienie dla osoby poszukującej pomocy, która zadaje sobie pytanie: który nurt wybrać?

Klienci trafiający do naszego Centrum Psychoterapii nierzadko dzielą się z nami takimi doświadczeniami i rozterkami.

Psychoterapia może przyjmować wiele form i wszystkie stawiają sobie za cel pomoc ludziom przezwyciężyć wyzwania, opracować strategie radzenia sobie oraz prowadzić szczęśliwsze i zdrowsze życie.

Czy jednak wszystkie są równie efektywne?

Warte podkreślenia jest, że pomimo różnic w podejściach i technikach, istnieje wiele wspólnych elementów i wartości, które łączą wszystkie nurty psychoterapeutyczne.

Te fundamentalne cechy stanowią fundament etycznego i profesjonalnego podejścia do pomocy psychoterapeutycznej.

Oto kilka kluczowych aspektów, które łączą wszystkie nurty psychoterapeutyczne:

• Relacja terapeutyczna: Wszystkie nurty psychoterapeutyczne kładą nacisk na znaczenie relacji między terapeutą a pacjentem. Bezpieczne, wspierające i zaufane środowisko terapeutyczne jest kluczowe dla skuteczności procesu terapeutycznego. Relacja ta buduje się na empatii, akceptacji, autentyczności i zrozumieniu.
• Zrozumienie jednostki w kontekście: Psychoterapeuci rozumieją, że jednostka funkcjonuje w szerszym kontekście społecznym, kulturowym i rodzinny. Zrozumienie tych kontekstów pomaga zrozumieć, jak wydarzenia i relacje wpływają na jednostkę.
• Dążenie do pozytywnych zmian: Podstawowym celem wszystkich terapii jest poprawa jakości życia pacjenta. Terapeuci pomagają jednostkom radzić sobie z trudnościami, uczyć się nowych umiejętności, zmieniać myśli i zachowania, które wpływają na ich zdrowie psychiczne.
• Indywidualne podejście: Każda osoba jest unikalna, dlatego podejście terapeutyczne jest dostosowane do indywidualnych potrzeb, celów i cech osobowości pacjenta. Terapeuci uwzględniają różnice osobiste, kulturowe i społeczne, aby zapewnić spersonalizowaną pomoc.
• Wsparcie i autonomia: Wszystkie nurty psychoterapeutyczne dążą do wzmocnienia pacjenta i wspierają jego autonomię. Terapeuci pomagają pacjentom rozwijać własne umiejętności radzenia sobie, podejmowania decyzji i rozwiązywania problemów, a nie uzależniają go od zewnętrznego wsparcia psychologicznego.
• Kodeks etyczny: Wszystkie nurty psychoterapeutyczne podlegają określonym standardom etycznym i profesjonalnym. Terapeuci są zobowiązani do zachowania poufności, szanowania granic i działania w najlepiej pojętym interesie pacjenta.

Pamiętaj, że niezależnie od nurtu psychoterapeutycznego, terapeuta powinien być wykwalifikowanym specjalistą, przestrzegającym kodeksu etycznego i moralnego, aby zapewnić najwyższą jakość i skuteczność terapii.

Niezależnie od podejścia terapeutycznego, kluczowym elementem jest empatia i pełne poszanowanie osoby korzystającej z terapii.

Ile jest nurtów w psychoterapii?

Nurtem psychoterapeutycznym określamy podejście do psychoterapii – czyli zbiór założeń, technik i metod pracy.

Każdy wykwalifikowany psychoterapeuta wyszkolił się w jednym (rzadko: kilku) wybranym nurcie psychoterapeutycznym.

Nurty psychoterapeutyczne reprezentują inne poglądy na to, jak powinno wyglądać skuteczne leczenie zdrowia psychicznego.

Zdarza się też, że różne nurty są skuteczniejsze w innych przypadkach i zaburzeniach.

Nie sposób wymienić wszystkich podejść psychoterapeutycznych, ponieważ nie ma pełnej zgodności co do ich odrębności lub przynależności do tej samej grupy.

Amerykańskie Towarzystwo Psychologiczne dzieli nurty psychoterapii na kilka głównych: 

1. psychoanaliza i terapia psychodynamiczna,  
2. terapia poznawczo-behawioralna, 
3. terapia humanistyczna,
4. terapia integracyjna (zakładająca syntezę różnych podejść). 

Nurty te zostały omówione w dalszej części tego artykułu.

W 2017 roku przeprowadzono w Polsce badanie, dotyczące między innymi tego, w jakim nurcie pracują polscy specjaliści zdrowia psychicznego.

53,8% badanych zadeklarowało, że stosuje eklektyzm lub integrację, czyli mówiąc wprost, w swojej pracy terapeutycznej łączy ze sobą metody i założenia różnych nurtów psychoterapii.

Niezależnie od tego, czy badany psychoterapeuta pracował w jednym określonym nurcie psychoterapeutycznym, czy łączył kilka podejść, następnie wybierał z listy nurty psychoterapii, które stosują w codziennej praktyce i które uważają za najważniejsze.

Za najczęściej stosowane i najważniejsze nurty psychoterapeutyczne uczestnicy badania uważali przede wszystkim podejścia: poznawczo-behawioralne, systemowe oraz psychodynamiczne.

Badanie pokazało też, że w Polsce mamy dostępnych przedstawicieli wszystkich nurtów psychoterapeutycznych.

Najliczniejszą grupą w Polsce są psychoterapeuci poznawczo-behawioralni.

Bezpłatny test online depresji

Który nurt psychoterapii wybrać?

Wybór odpowiedniego nurtu psychoterapii może być trudnym zadaniem, szczególnie, jeśli nie masz dobrego rozeznania w podobieństwach i różnicach między nimi.

Ważne jest znalezienie nurtu, który najlepiej pasuje do Twoich potrzeb i preferencji. 

Oto kilka wskazówek, które mogą pomóc Ci podjąć decyzję:

• Zrozum swoje cele i potrzeby: Zastanów się, jakie problemy chcesz rozwiązać za pomocą psychoterapii. Czy jest to leczenie depresji, lęków, trudności w relacjach, czy coś innego? Określenie swoich celów i potrzeb pomoże Ci w znalezieniu nurtu terapeutycznego, który jest skoncentrowany na rozwiązaniu tych problemów.
• Zapoznaj się z różnymi nurtami: Zdobądź informacje (na przykład z dalszej części tego artykułu) na temat różnych nurtów psychoterapii. Przeczytaj książki, artykuły i oglądaj edukacyjne wideo, aby lepiej zrozumieć, jak każdy nurt działa i jakie są ich podstawowe założenia. Możesz także porozmawiać z osobami, które przeszły przez psychoterapię i dowiedzieć się, jakie doświadczenia mieli z różnymi nurtami.
• Skonsultuj się z profesjonalistą: W przypadku trudności w dokonaniu wyboru warto skonsultować się z doświadczonym psychiatrą, terapeutą lub psychologiem. Taki specjalista może ocenić Twoje potrzeby i zasugerować nurt terapeutyczny, który najlepiej pasuje do Twojej sytuacji. Mogą także omówić różne techniki i podejścia terapeutyczne, abyś mógł dokonać bardziej świadomego wyboru.
• Uwzględnij osobowość i preferencje: Każdy nurt psychoterapii ma swój unikalny styl i podejście. Przyjrzyj się, jakie podejścia i techniki wydają Ci się najbardziej przystępne i odpowiednie dla Ciebie. Jeśli preferujesz bardziej strukturalne i ukierunkowane podejście, terapia poznawczo-behawioralna może być dla Ciebie odpowiednia. Jeśli z kolei interesuje Cię eksploracja bez konkretnej struktury i celów podejście psychodynamiczne może być bardziej atrakcyjne.
• Przetestuj: Pamiętaj, że psychoterapia to proces, który może się zmieniać wraz z Twoim rozwojem i potrzebami. Może się zdarzyć, że początkowo wybierzesz jeden nurt, ale w trakcie terapii zorientujesz się, że inny nurt lepiej odpowiada Twoim potrzebom. Nie bój się dostosować swojego wyboru w miarę rozwoju i zmiany.

Ostatecznie, kluczem do wyboru odpowiedniego nurtu psychoterapii jest znalezienie takiego, który zapewni Ci największe korzyści i będzie zgodny z Twoimi wartościami i preferencjami.

Nie ma jednego „najlepszego” nurtu (choć są nurty o lepiej lub gorzej udokumentowanej skuteczności), każdy ma swoje mocne strony i może być skuteczny w odpowiednich warunkach.

Ważne jest znalezienie terapeuty, który jest wykwalifikowany i doświadczony w danym nurcie oraz z którym czujesz się komfortowo i dobrze współpracujesz.

Terapia psychoanalityczna

Początki psychoanalizy sięgają drugiej połowy XIX wieku i są nierozerwalnie związane z postacią Zygmunta Freuda, austriackiego psychoterapeuty.

Freud jest uznawany za ojca psychoanalizy i jego prace stanowiły kamień milowy w dziedzinie psychoterapii.

Od tego czasu metoda ta uległa znaczącej ewolucji, co zaowocowało powstaniem różnych odgałęzień psychoanalizy, które istnieją do dziś. 

Podejście psychoanalityczne głęboko analizuje, w jaki sposób nieświadomy umysł wpływa na nasze myśli, uczucia i zachowania.

Kluczowym pytaniem stawianym przez psychoanalizę jest, w jaki sposób nasze doświadczenia, często sięgające do dzieciństwa, kształtują nasze obecne życie.

Nieświadomość, zwana także podświadomością, to obszar naszej psychiki, który kryje różnorodne zepchnięte tam zjawiska psychiczne, o których istnieniu często nie mamy pojęcia.

Mogą to być ukryte emocje, nieświadomie wpływające na nasze zachowania i wybory.

Psychoterapeuta w nurcie psychoanalitycznym współpracuje z pacjentem, aby pomóc mu zidentyfikować te ukryte elementy i uświadomić sobie ich istnienie.

W tym celu korzysta się z różnych technik, takich jak swobodne skojarzenia, analiza omyłek czy interpretacja snów.

Psychoterapeuta psychoanalityczny pełni ważną rolę w procesie terapii. Psychoanaliza może trwać całe życie (nie ma określonego celu kończącego terapię).

Jego głównymi zadaniami są interpretacja, klaryfikacja i konfrontacja.

• interpretacja – to proces, w którym terapeuta wypowiada swoje nowe spostrzeżenia na temat pacjenta, co pozwala na odkrycie ukrytych emocji i motywacji.
• klaryfikacja – to technika, która polega na wyjaśnianiu wypowiedzi pacjenta, co pomaga mu zrozumieć własne myśli i uczucia.
• konfrontacja – to pokazywanie sprzeczności i podważanie dotychczasowych przekonań pacjenta, co pozwala na zrozumienie swoich mechanizmów obronnych.

W terapii psychoanalitycznej wykorzystuje się różnorodne techniki, które pomagają uzyskać głębszy wgląd w psychikę pacjenta.

Oto kilka najpopularniejszych technik:

• interpretacja snów – według Freuda, analiza snów stanowi kluczową technikę psychoanalityczną, sam nazywał sny „królewską drogą do nieświadomości”. Na sesjach terapeutycznych pacjent może analizować ładunek emocjonalny, jaki pojawił się w jego śnie, i badać swoje skojarzenia związane z symbolami występującymi w śnie. Warto podkreślić, że analiza snów na psychoterapii różni się od odczytywania „znaczenia” snu z senników, ponieważ opiera się na indywidualnym kontekście pacjenta, a nie na wróżeniu przyszłości.
• swobodne skojarzenia – to ćwiczenie, podczas którego psychoanalityk zachęca pacjenta do swobodnego dzielenia się swoimi przemyśleniami na dany temat. Dzięki temu często pojawiają się nieoczekiwane połączenia i wspomnienia, co pomaga odkrywać ukryte motywy i emocje.
• przeniesienie – ta technika polega na projekcji uczuć pacjenta na terapeutę lub na innych osobach w jego życiu. Pacjent wchodzi w interakcje z terapeutą, jakby był kimś innym. Analiza przeniesienia pozwala zrozumieć, w jaki sposób pacjent wchodzi w relacje z innymi i odkryć wzorce zachowań związane z przeszłymi doświadczeniami.

Psychoterapia psychodynamiczna

Terapia psychodynamiczna wywodzi się z psychoanalizy.

To podejście polegające na ułatwieniu głębszego zrozumienia własnych emocji i innych procesów psychicznych.

Pomaga ludziom uzyskać lepszy wgląd w to, jak się czują i myślą. Poprawiając to zrozumienie, ludzie mogą następnie dokonywać lepszych wyborów dotyczących swojego życia.

Mogą także pracować nad poprawą swoich relacji z innymi ludźmi i dążyć do osiągnięcia celów, które przyniosą im większe szczęście i satysfakcję.

Terapia psychodynamiczna jest zakorzeniona w teorii psychoanalitycznej, ale często jest procesem mniej intensywnym i długotrwałym niż tradycyjna psychoanaliza. 

Mimo że te terapia psychodynamiczna czerpie inspirację z psychoanalizy, istnieje znacząca różnica między podejściami.

Psychoterapeuci psychoanalizy skupiają się głównie na konfliktach wewnętrznych jednostki, podczas gdy terapeuci psychodynamiczni skupiają się na konfliktach międzyludzkich.

Ponadto, zamiast skupiać się na siłach biologicznych i mechanizmach obronnych, terapeuci psychodynamiczni kładą nacisk na wpływ sił społecznych i zdolność radzenia sobie z otoczeniem.

Dzięki pracy z terapeutą psychodynamicznym ludzie są w stanie lepiej zrozumieć myśli, uczucia i konflikty, które przyczyniają się do ich zachowań.

Takie podejście do terapii pomaga również ludziom lepiej zrozumieć niektóre nieświadome motywacje, które czasami wpływają na to, jak ludzie myślą, czują i działają.

Takie podejście do psychoterapii może być pomocne w radzeniu sobie ze stresem psychicznym lub emocjonalnym. Może pomóc w promowaniu autorefleksji, wglądu i rozwoju emocjonalnego.

Dzięki lepszemu zrozumieniu swoich wzorców emocjonalnych i ich korzeni jesteś lepiej przygotowany do radzenia sobie z problemami i rozwijania technik radzenia sobie, które pomogą ci zarówno teraz, jak iw przyszłości.

Niektóre ważne aspekty terapii psychodynamicznej obejmują:

• Rozpoznawanie wzorców: Terapia psychodynamiczna pomaga ludziom nauczyć się rozpoznawać wzorce zachowań i relacji. Ludzie często rozwijają charakterystyczne sposoby reagowania na problemy, nie będąc tak naprawdę świadomymi tych tendencji. Nauka ich dostrzegania może jednak pomóc ludziom znaleźć nowe podejście do radzenia sobie z problemami.
• Zrozumienie emocji: badania wykazały, że terapia psychodynamiczna jest przydatna do badania i rozumienia emocji. Dzięki wglądowi w doświadczenia emocjonalne ludzie są w stanie lepiej rozpoznawać wzorce, które przyczyniły się do dysfunkcji, a następnie łatwiej wprowadzać zmiany.
• Poprawa relacji: Relacje z innymi są kluczowym elementem terapii psychodynamicznej. Pracując z terapeutą, ludzie są w stanie zrozumieć, jak często reagują na innych. Sama relacja terapeutyczna może służyć jako sposób na przyjrzenie się relacjom, jakie dana osoba ma z innymi ludźmi, poprzez proces znany jako przeniesienie. Daje to ludziom natychmiastowy sposób „in vivo” na zbadanie, a następnie zmianę wzorców reakcji w celu poprawy ich relacji.
• Eksploracja oporu i mechanizmów obronnych – praca nad identyfikacją wysiłków, które mogą prowadzić do unikania pewnych tematów lub utrudniać postęp terapii. Ważnym aspektem jest również badanie mechanizmów obronnych, które pacjent może wykorzystywać w trudnych sytuacjach.
• Nacisk na minione doświadczenia – podobnie jak w przypadku psychoanalizy, w trakcie terapii psychodynamicznej nacisk kładzie się na zrozumieniu, jak przeszłe doświadczenia pacjenta wpływają na jego obecne funkcjonowanie i wybory.
• Koncentracja na doświadczeniach interpersonalnych – Istotnym elementem terapii psychodynamicznej jest badanie doświadczeń pacjenta w relacjach międzyludzkich i zrozumienie ich wpływu na jego stan emocjonalny.

Ocena skuteczności terapii psychodynamicznej i psychoanalitycznej stwarza pewne wyzwania, ale badania sugerują, że mogą one być przydatne w leczeniu niektórych problemów psychologicznych.

Psychoterapia poznawcza i behawioralna

Terapia poznawczo-behawioralna (CBT – cognitive-behavioral therapy) to rodzaj terapii psychoterapeutycznej, która pomaga ludziom nauczyć się identyfikować i zmieniać destrukcyjne lub niepokojące wzorce myślowe, które mają negatywny wpływ na ich zachowanie i emocje.

Wszystko o terapii poznawczo-behawioralnej

Terapia poznawczo-behawioralna łączy terapię poznawczą z terapią behawioralną, identyfikując nieprzystosowawcze wzorce myślenia, reakcje emocjonalne lub zachowania i zastępując je bardziej pożądanymi wzorcami.

Terapia poznawczo-behawioralna koncentruje się na zmianie automatycznych negatywnych myśli, które mogą przyczynić się do nasilenia naszych trudności emocjonalnych, depresji i lęku.

Te spontaniczne negatywne myśli mają również ogromny wpływ na nasz nastrój.

Dzięki CBT błędne myśli są identyfikowane, kwestionowane i zastępowane bardziej obiektywnymi, realistycznymi myślami.

CBT wykorzystuje szeroką gamę strategii, aby pomóc ludziom przezwyciężyć te wzorce.

Oto tylko kilka przykładów technik stosowanych w terapii poznawczo-behawioralnej.

• Rozpoznawanie negatywnych myśli: Ważne jest, aby dowiedzieć się, jakie myśli, uczucia i sytuacje przyczyniają się do nieprzystosowawczych zachowań. Proces ten może być jednak trudny, zwłaszcza dla osób, które zmagają się z wglądem w siebie.
• Ćwiczenie nowych umiejętności: W terapii poznawczo-behawioralnej ludzie często uczą się nowych umiejętności, które można wykorzystać w rzeczywistych sytuacjach. Na przykład osoba z zaburzeniami związanymi z używaniem substancji może ćwiczyć nowe umiejętności radzenia sobie i ćwiczyć sposoby unikania lub radzenia sobie z sytuacjami społecznymi, które mogą potencjalnie wywołać nawrót.
• Ustalanie celów: Wyznaczanie celów może być ważnym krokiem w wychodzeniu z zaburzenia psychicznego, pomagając wprowadzić zmiany w celu poprawy zdrowia i życia. Podczas terapii poznawczo-behawioralnej terapeuta może pomóc ci zbudować i wzmocnić umiejętności wyznaczania celów.
• Rozwiązywanie problemów: Uczenie się umiejętności rozwiązywania problemów podczas terapii poznawczo-behawioralnej może pomóc ci nauczyć się identyfikować i rozwiązywać problemy, które mogą wynikać z życiowych stresorów, zarówno dużych, jak i małych. Może również pomóc zmniejszyć negatywny wpływ chorób psychicznych i fizycznych.

Terapia poznawczo-behawioralna to najlepiej udokumentowany pod względem skuteczności nurt terapeutyczny.

Skutecznie pomaga w większości problemów i trudności natury psychicznej charakteryzując się ustrukturyzowanym podejściem i jasno określonymi celami terapii.

Bezpłatny test online – sprawdź czy cierpisz na lęki

Terapia schematów

Terapia skoncentrowana na schemacie to rodzaj psychoterapii, która koncentruje się na identyfikacji i zmianie określonych niezdrowych sposobów myślenia.

Terapia obejmuje niektóre elementy, które są tradycyjnymi częściami terapii poznawczo-behawioralnej (CBT), ale zawiera również elementy innych rodzajów psychoterapii.

Teoria leżąca u podstaw terapii skoncentrowanej na schematach zakłada, że gdy nasze podstawowe potrzeby z dzieciństwa (takie jak potrzeba bezpieczeństwa, akceptacji i miłości) nie są odpowiednio zaspokajane, rozwijamy niezdrowe sposoby interpretacji i interakcji ze światem, co nazywa się wczesnymi schematami nieprzystosowawczymi.

Schematy to szerokie i wszechobecne wzorce myślenia i zachowania.

To coś więcej niż tylko przekonania; schematy to głęboko zakorzenione wzorce, które są ściśle związane z naszym poczuciem siebie i poglądem na świat.

Teoria schematów sugeruje, że schematy są wyzwalane, gdy wydarzenia mające miejsce w naszym obecnym życiu przypominają te z naszej przeszłości, które były związane z tworzeniem się schematu.

Jeśli rozwinęliśmy niezdrowe schematy z powodu trudnych doświadczeń w dzieciństwie, będziemy uciekać się do niezdrowych sposobów myślenia i zachowania w odpowiedzi na tę nową sytuację.

Psychoterapia humanistyczna

Psychologia humanistyczna to perspektywa, która kładzie nacisk na spojrzenie na całą jednostkę i na takie pojęcia, jak wolna wola, poczucie własnej skuteczności i samorealizacja.

Zamiast koncentrować się na dysfunkcjach, psychologia humanistyczna stara się pomóc ludziom w realizacji ich potencjału i maksymalizacji ich dobrostanu.

Ten obszar psychologii pojawił się w latach pięćdziesiątych jako reakcja na psychoanalizę i behawioryzm, które zdominowały psychologię w pierwszej połowie wieku.

Psychoanaliza koncentrowała się na zrozumieniu nieświadomych motywacji, które kierują zachowaniem, podczas gdy behawioryzm badał procesy warunkowania, które powodują zachowanie.

Myśliciele humanistyczni uważali, że zarówno psychoanaliza, jak i behawioryzm były zbyt pesymistyczne, albo skupiały się na najbardziej tragicznych emocjach, albo nie uwzględniały roli osobistego wyboru.

Nie trzeba jednak myśleć o tych trzech szkołach myślenia jako o elementach konkurujących ze sobą. Każda gałąź psychologii przyczyniła się do naszego zrozumienia ludzkiego umysłu i zachowania.

Psychologia humanistyczna dodała jeszcze jeden wymiar, który przyjmuje bardziej holistyczne spojrzenie na jednostkę.

Humanizm jest zakorzeniony w idei, że ludzie mają etyczną odpowiedzialność za prowadzenie życia, które jest osobiście satysfakcjonujące, a jednocześnie przyczynia się do większego dobra wszystkich ludzi.

Psychologia humanistyczna koncentruje się na potencjale każdej osoby i podkreśla znaczenie rozwoju i samorealizacji.

Fundamentalnym przekonaniem psychologii humanistycznej jest to, że ludzie są z natury dobrzy, a problemy psychiczne i społeczne wynikają z odchyleń od tej naturalnej tendencji.

Psychologia humanistyczna sugeruje również, że ludzie posiadają osobistą wolną wolę i są zmotywowani do korzystania z tej wolnej woli do dążenia do rzeczy, które pomogą im osiągnąć pełny potencjał.

Potrzeba spełnienia i rozwoju osobistego jest kluczowym motywatorem wszystkich zachowań. Ludzie nieustannie szukają nowych sposobów rozwoju, stawania się lepszymi, uczenia się nowych rzeczy oraz doświadczania rozwoju psychicznego i samorealizacji.

Pojawiło się kilka różnych rodzajów psychoterapii, które są zakorzenione w zasadach humanizmu. Należą do nich terapia skoncentrowana na kliencie, terapia egzystencjalna, czy terapia Gestalt.

Chociaż psychologia humanistyczna nadal wpływa na terapię, edukację, opiekę zdrowotną i inne obszary, nie obyło się bez krytyki.

Na przykład podejście humanistyczne jest często postrzegane jako zbyt subiektywne.

Znaczenie indywidualnego doświadczenia utrudnia obiektywne badanie i mierzenie zjawisk humanistycznych.

Jak możemy obiektywnie stwierdzić, czy ktoś jest samozrealizowany?

Odpowiedź jest oczywiście taka, że nie możemy. Możemy polegać jedynie na indywidualnej ocenie ich doświadczenia.

Psychoterapia systemowa

Podstawowe założenie tego rodzaju terapii jest następujące – jednostkę można zrozumieć jedynie wtedy, gdy znamy społeczny kontekst, w którym żyje.

Podstawowym pojęciem jest tutaj system. System to spójna całość.

Zmiana w jakiejś części systemu (osoby w rodzinie) wpływa na pozostałe jego części (członków rodziny).

Przykładami technik terapeutycznych stosowanych w terapii systemowej, są na przykład genogram i pytania cyrkularne.

Genogram, to rysunek obejmujący członków rodziny, więzy pokrewieństwa między nimi i charakter łączącej ich relacji.

Stosowany jest w celu zebrania, uporządkowania i pogłębienia wiedzy o rodzinie.

Pozwala w niewymuszony sposób rozpocząć opowieści rodzinne, prowadzi do wspólnego myślenia o ich wpływie na poszczególnych członków i rodzinę jako całość.

Pytania cyrkularne polegają na zadawaniu jednemu członkowi rodziny pytań na temat innych jej członków.

Pytania dotyczą interakcji między różnymi członkami rodziny w konkretnych warunkach (np.: Co robi mama, kiedy tata nie wraca na noc do domu?), różnic w zachowaniu poszczególnych członków rodziny (Kto bardziej się denerwuje, kiedy przyniesiesz ze szkoły uwagę?), przewidywań, co zdarzyłoby się w hipotetycznej sytuacji (Gdyby dziadek zachorował, kto pomagałby babci w codziennych obowiązkach?).

Ich forma jest neutralna, nie prowokują one do wzajemnego oskarżania się lub oceniania.

Podsumowanie

W świecie psychoterapii istnieje wiele różnorodnych podejść i technik, które pozwalają terapeutom pomagać pacjentom w radzeniu sobie z różnymi problemami emocjonalnymi, behawioralnymi i poznawczymi.

Nurty psychoterapii mają swoje unikalne założenia, metody i cele terapeutyczne, co pozwala na elastyczne dostosowanie pracy terapeuty do potrzeb pacjenta.

Każdy nurt psychoterapeutyczny ma swoje mocne strony i ograniczenia, a wybór odpowiedniej metody zależy od indywidualnych potrzeb, preferencji i problemów pacjenta.

Kluczowym elementem każdej psychoterapii, niezależnie od nurtu, jest zaufanie i dobra relacja między terapeutą a pacjentem, która tworzy bezpieczną przestrzeń do pracy nad emocjonalnymi i psychologicznymi wyzwaniami.

Mimo, że istnieją różne nurty psychoterapii to w naszym Centrum Psychoterapii prowadzimy terapię poznawczo-behawioralną: najlepiej udokumentowaną naukowo pod względem skuteczności i taki nurt polecamy i stosujemy.

Źródła

• Suszek, H., Grzesiuk, L., Styła, R., & Krawczyk, K. (2017). Kto iw jaki sposób prowadzi psychoterapię w Polsce. Część II. Wyniki ogólnopolskiego badania. Psychiatria, 14(2), 90-100.
• Aleksandrowicz, J. (2004). ” Psychoterapia” czy” psychoterapie”?. Psychoterapia, (2 (192)).
• Opoczyńska-Morasiewicz, M., & Morasiewicz, J. (2015). Etyka i psychoterapia. Psychoterapia, (4 (175)).
• Hermanowski, M. (2021). Psychoterapeutki i psychoterapeuci w Polsce. Analiza cech populacji. Wydawnictwo Nauk Społecznych i Humanistycznych UAM; Wydawnictwo Fundacji Humaniora.
• Styła R. (2020) Psychoterapia. Zasadnicze koncepcje i techniki. Skrypty dla studentów AEH; Seria wydawnicza wykłady w AEH
• Carr, A. (2008). What works with children, adolescents, and adults?: a review of research on the effectiveness of psychotherapy.
• Norcross, J. C., & Goldfried, M. R. (Eds.). (2005). Handbook of psychotherapy integration. Oxford University Press.