Często odczuwasz niepokój, napięcie lub trudności z radzeniem sobie z codziennymi wyzwaniami?
Zastanawiasz się, czy to, co przeżywasz, może być objawem nerwicy?
Wyjaśniamy, czym jest nerwica, jakie są jej najczęstsze objawy oraz w jaki sposób można ją rozpoznać i szukać pomocy.
Czym jest nerwica?
Nerwica to termin, który dawniej był szeroko stosowany w psychologii i psychiatrii, aby opisać różnorodne zaburzenia psychiczne związane z lękiem, stresem i napięciem emocjonalnym.
Obecnie, w nomenklaturze medycznej, używa się bardziej precyzyjnych określeń, takich jak zaburzenia lękowe, obsesyjno-kompulsyjne (OCD) czy zaburzenia stresowe pourazowe (PTSD).
Mimo to pojęcie „nerwica” jest nadal popularne w języku potocznym i odnosi się do stanu, w którym osoba odczuwa nieproporcjonalny stres, lęk lub dyskomfort psychiczny.
Jakie są objawy nerwicy?
Nerwica objawia się zarówno poprzez symptomy dotyczące psychiki i emocji, ciała i zachowań.
Objawy psychiczne:
- Niepokój i napięcie: Stałe uczucie lęku, nawet bez wyraźnej przyczyny.
- Problemy z koncentracją: Trudności w skupieniu się na zadaniach, myśli krążące wokół obaw.
- Irytacja i drażliwość: Łatwe wpadanie w złość lub frustrację.
Objawy fizyczne
- Kołatanie serca: Przyspieszone bicie serca, uczucie duszności.
- Bóle mięśni: Zwłaszcza w okolicach karku, pleców lub szczęki, związane z napięciem.
- Problemy żołądkowe: Bóle brzucha, nudności, biegunki lub zaparcia.
- Bezsenność: Trudności z zasypianiem, częste budzenie się w nocy.
Objawy behawioralne
- Unikanie sytuacji: Rezygnacja z aktywności, które wywołują lęk.
- Nadmierne myślenie: Ciągłe analizowanie sytuacji lub potencjalnych problemów.
Powyższe objawy dotyczą ogólnych symptomów zaburzeń lękowych (nerwic), jednak warto pamiętać, że każde z poszczególnych zaburzeń lękowych ma swoje charakterystyczne cechy.
Na przykład zaburzenie paniczne charakteryzuje się nagłymi, intensywnymi atakami lęku, które mogą wystąpić bez ostrzeżenia i wiązać się z objawami fizycznymi, takimi jak duszność, bóle w klatce piersiowej czy zawroty głowy.
Jak sprawdzić, czy mam nerwicę?
Rozpoznanie nerwicy wymaga analizy swoich objawów oraz ich wpływu na codzienne funkcjonowanie. Oto kilka kroków, które mogą pomóc.
Po pierwsze, zadaj sobie pytania:
- Czy odczuwam lęk lub napięcie przez większość dnia?
- Czy objawy fizyczne, takie jak bóle głowy czy serca, pojawiają się bez wyraźnej przyczyny?
- Czy moje obawy wpływają na życie zawodowe, rodzinne lub społeczne?
Przyjrzyj się też, jak zachowuje i czuje się Twoje ciało – czy odczuwasz napięcie mięśniowe? Towarzyszą Ci niewiadomego pochodzenia bóle, np. migreny?
Postaraj się zaobserwować, czy objawy są przewlekłe (trwają dłużej niż kilka tygodni) oraz czy nasilają się w określonych sytuacjach.
W internecie można znaleźć testy, które pomagają ocenić poziom lęku lub stresu. Pamiętaj, że nie zastępują one diagnozy specjalisty – ale mogą dać Ci wskazówki co do ogólnego obrazu sytuacji.
Bezpłatny test na nerwicę
Po wykonaniu powyższych kroków, jeśli podejrzewasz u siebie nerwicę, najlepszym rozwiązaniem jest umówienie się na konsultację z psychologiem.
Specjalista przeprowadzi dokładny wywiad i pomoże zrozumieć, co się z Tobą dzieje. Alternatywnie, możesz zgłosić się do lekarza rodzinnego, który pokieruje Cię dalej.
Czy lekarz może stwierdzić nerwicę?
Tak, lekarz może pomóc w stwierdzeniu, czy Twoje objawy wskazują na nerwicę (zwaną obecnie zaburzeniami lękowymi).
Zwykle pierwszym krokiem jest konsultacja z lekarzem rodzinnym, który przeprowadzi wywiad na temat Twojego stanu zdrowia i objawów.
W razie potrzeby skieruje Cię do specjalisty, takiego jak psycholog lub psychiatra, którzy mają doświadczenie w diagnozowaniu zaburzeń psychicznych.
Możesz też umówić się od razu do psychiatry, do którego w Polsce nie jest wymagane skierowanie.
Psychiatra lub psycholog może:
- Przeprowadzić szczegółowy wywiad: Będzie pytać o Twoje emocje, myśli, zachowania i objawy fizyczne. Ważne jest, aby szczerze opisać swoje doświadczenia, nawet te, które mogą wydawać się mało istotne.
- Wykorzystać narzędzia diagnostyczne: Specjaliści czasami korzystają z kwestionariuszy lub testów przesiewowych, aby lepiej zrozumieć charakter Twoich trudności.
- Wykluczyć inne przyczyny: Objawy takie jak kołatanie serca, bóle brzucha czy bezsenność mogą mieć podłoże medyczne, dlatego lekarz może zlecić dodatkowe badania, np. krwi czy EKG, aby upewnić się, że nie są wynikiem innego schorzenia.
Pamiętaj, że diagnoza to nie wyrok – to pierwszy krok w kierunku zrozumienia swojego stanu i podjęcia skutecznego leczenia. Psychiatrzy i psychologowie są po to, aby Ci pomóc, nie oceniają ani nie bagatelizują Twoich odczuć.
Źródła
- Nitsch, K., Jabłoński, M., Samochowiec, J., & Kurpisz, J. (2015). Zaburzenia pod postacią somatyczną: problematyczne zjawisko—problematyczna diagnoza. Psychiatria, 12(2), 77-84.
- Szuhany, K. L., & Simon, N. M. (2022). Anxiety disorders: a review. Jama, 328(24), 2431-2445.
Dowiedz się więcej:
- Objawy nerwicy – test na zaburzenia lękowe
- Jak się czuje osoba z nerwicą?
- Nerwica lękowa: wszystko co musisz o niej wiedzieć
- Nerwica – rodzaje, objawy i leczenie
