Jak pokochać siebie?

Wiele popularnych porad dotyczących samopomocy sugeruje, że musimy „nauczyć się kochać samego siebie”. To dobra rada, ale jak pokochać siebie?

Okazuje się, że troska o samego siebie nie jest taka prosta. Często, choć wierzymy, że kochamy siebie, to jednak nasze działania i reakcje sugerują coś innego. Kochanie siebie jest niezbędne dla rozwoju osobistego, spełnienia marzeń i rozwijania zdrowych, szczęśliwych relacji z innymi.

Czym jest miłość do samego siebie?

Prawdopodobnie słyszałeś kiedyś rady typu „nie możesz kochać kogoś innego, jeśli najpierw nie pokochasz siebie” albo „najważniejsze to kochać samego siebie”.

Te rady to nic złego, ale trzeba przyznać, że nie są zbyt praktyczne. W ogólnie nie mówią o tym czym jest miłość własna i w jaki sposób możemy o nią zadbać.

Miłość własna to stan uznania dla siebie, który wyrasta z działań wspierających nasz rozwój fizyczny, psychiczny i duchowy. Miłość własna oznacza szacunek dla własnego dobra i szczęścia.

Oznacza dbanie o własne potrzeby i niepoświęcanie dobrego samopoczucia, by zadowolić innych. Oznacza, że ​​nie zadowalasz się mniej, niż na to zasługujesz.

Miłość własna może oznaczać coś nieco innego dla każdej osoby, ponieważ wszyscy mamy inne potrzeby, cechy charakteru, pasje i marzenia. Dowiedzenie się, jak wygląda miłość własna dla ciebie jako jednostki, jest ważną częścią higieny Twojego zdrowia psychicznego.

Miłość do siebie samego może być wyrażana na wiele sposobów, na przykład poprzez:

• mówienie o sobie w pozytywny sposób
• przebaczanie samemu sobie błędy i potknięcia
• wyznaczanie zdrowych granic i umiejętność odmawiania
• dbanie o swoje ciało i zdrowie organizmu
• znajdowanie czasu na odpoczynek i hobby

Niejednokrotnie można usłyszeć, że ktoś „coś” jeszcze zrobi i dopiero wtedy będzie zadowolony (np. „jak już schudnę”, „jak w końcu zacznę wcześnie wstawać”, „jak tylko rzucę palenie”, „jak znajdę lepszą pracę”). Miłość własna oznacza zaakceptowanie siebie takim, jakim jesteś w danej chwili, bez dodatkowych warunków.

Po co mam pokochać siebie?

Miłość własna to nie tylko stan dobrego samopoczucia, to wybór. Jest to sposób na odnoszenie się do samego siebie, który obejmuje zrozumienie swoich błędów i emocji, a także umiejętność odpuszczenia surowego osądzania lub karania siebie.

Nauczenie się pokochania siebie jest ważne, aby żyć szczęśliwiej i zdrowiej w każdym aspekcie swojego życia. Miłość do siebie wpływa na to, kogo wybierzesz na swojego partnera, jak będzie wyglądał Twój związek i rodzina, jak będziesz wykonywał swoją pracę, wychowywał dzieci, czy radził sobie z problemami i stresem.

Miłość własna jest niezbędna dla ogólnego dobrego samopoczucia.

Perfekcjonizm a miłość do siebie

W większości przypadków, gdy jesteśmy dla siebie zbyt surowi, robimy to, ponieważ kierujemy się chęcią doskonalenia się i robienia wszystkiego dobrze przez cały czas.

Pociąga to za sobą wiele samokrytyki, a wewnętrzny krytyczny głos, który nieustannie mówi nam, jak mogliśmy zrobić coś lepiej, jest cechą charakterystyczną perfekcjonizmu.

Większość z nas została wychowana w przekonaniu, że perfekcjonizm to wspaniała cecha. W końcu obsesja na punkcie perfekcyjnych szczegółów prowadzi do doskonałych efektów.

W rzeczywistości jednak perfekcjonizm nie jest dla nad dobry. Krótsza żywotność, zespół jelita drażliwego, zaburzenia odżywiania, depresja i skłonności samobójcze to tylko niektóre z niekorzystnych skutków zdrowotnych, które łączą się z perfekcjonizmem.

 

Składniki miłości do siebie

Miłość do swojej osoby to skomplikowana koncepcja. Skład się z kilku części, o które musimy zadbać, aby móc powiedzieć, że naprawdę kochamy samych siebie.

Samoświadomość

Samoświadomość to zdawanie sobie sprawy z procesów, które w Tobie zachodzą – na przykład pojawiających się myśli i ich wpływu na Twoje emocje (i odwrotnie).

Czy jesteś świadomy myśli, które sprawiają, że czujesz się zły i działasz impulsywnie? Skąd pochodzą i dlaczego tam są? Dlaczego powodują, że się tak zachowujesz? To samo dotyczy tego, co cię uszczęśliwia. Dlaczego to cię uszczęśliwia? 

Samoświadomość, lepsze poznanie siebie jest kluczem do zarządzania swoimi emocjami. To, co cię denerwuje, może nie przestać cię denerwować, ale będziesz wiedział, jak reagować skutecznie lub kiedy w ogóle nie reagować.

Obejmuje to również unikanie sytuacji, o których wiesz, że wywołują w Tobie pewne niepożądane uczucia i reakcje. Jeśli nie możesz się odsunąć lub uniknąć sytuacji, samoświadomość umożliwia ci przekierowanie energii na konstruktywne rozwiązanie.

Poczucie własnej wartości

Poczucie własnej wartości to przekonanie o tym, że jesteśmy wystarczająco dobrzy, że zasługujemy na szacunek nie mniej niż inni ludzie. 

O własnej wartości nie decyduje nic – nie musisz nic robić, aby zasłużyć na bycie wartościowym człowiekiem. Po prostu jesteś. Twoje mocne strony, talenty i dobre uczynki w stosunku do innych ludzi są tylko wyrazem własnej wartości.

Samoocena

Samoocena częściowo wynika z poczucia własnej wartości. Wysokie poczucie własnej wartości skutkuje wysoką samooceną. 

Poczucie własnej wartości to uświadomienie sobie, że jesteśmy wartościowi bez względu na to, co osiągnęliśmy lub jakie posiadamy cechy; samoocena jest bardziej związana z naszymi cechami i osiągnięciami. 

Kiedy rozwiniesz poczucie własnej wartości, wysoka samoocena przyjdzie bardziej naturalnie. Pozytywna samoocena to bycie zadowolonym z tego, kim jesteś, gdzie jesteś i co masz.

Troska o siebie

Samoopieka to wszystkie czynności, które wykonujemy, aby zachować zdrowie i dobre samopoczucie. Może przybierać mnóstwo form – takich jak długa kąpiel, zbilansowana dieta, medytacja, oglądanie komedii i regularne badania krwi. 

Dbanie o siebie może również przybrać formę uważniejszego dobierania tego, co konsumujesz, na przykład muzyki, której słuchasz, rzeczy, które oglądasz i ludzi, z którymi spędzasz czas.

W porównaniu z innymi aspektami miłości własnej, dbanie o siebie jest łatwiejsze. W tym miejscu najlepiej jest rozpocząć swoją podróż w kierunku odkrycia miłości własnej.

Jak poprawić swoją samoocenę

 

Jak pokochać siebie? Praktyczne wskazówki

Miłości i szacunku do samego siebie można się nauczyć. Oto kilka pomocnych wskazówek, jak pokochać siebie.

1. Przelej myśli na papier

Prowadzenie zapisków swoich myśli, to jeden z najlepszych sposobów, aby poznać siebie. Zapewnia prywatne miejsce, w którym możesz wydobyć wszystkie swoje myśli i uczucia w taki sposób, abyś mógł nadać im sens.

Pisanie to nie tylko sposób na autoterapię, ale także świetna okazja do zadania sobie kilku trudnych pytań, na które zwykle brakuje czasu.

Czasami zrzucamy winę za nasze nieszczęścia na zewnętrzne warunki, ale prawda jest taka, że ​​wiele z tego, co czyni nas nieszczęśliwymi, znajduje się w naszych ocenach i przekonaniach o sobie i o świecie. Pisanie pozwoli Ci zrozumieć te myśli, przejąć nad nimi kontrolę, a następnie zmieniać je z biegiem czasu.

Kiedy możesz opanować swój umysł poprzez pisanie, będziesz w stanie lepiej kochać siebie i pozwolić sobie na lepsze życie.

Nawyk prowadzenia dziennika możesz rozpocząć od nawet 10 minut dziennie. Być może będzie to dla Ciebie przyjemny dodatek do porannej kawy lub wieczorny rytuał oczyszczający umysł przed snem.

Możesz zapisywać swoje emocje, wspomnienia, opisywać miniony dzień lub snuć marzenia. Możesz także zastanowić się nad konkretnymi sprawami i wyrzucić z siebie to, co Ci ciąży.

Jeśli nie wiesz, o czym pisać, możesz posłużyć się poniższą listą przykładowych pytań i rozpocząć przygodę z pamiętnikiem od odpowiedzi na nie:

• Jakie są trzy cechy osobowości, które najbardziej w sobie kochasz?
• Gdyby twoje ciało potrafiło mówić, co by powiedziało?
• Jaki jest najlepszy komplement, jaki kiedykolwiek otrzymałeś? Uważasz, że to prawda?
• W jakich 3 rzeczach jesteś świetny?
• W jakim miejscu czujesz się szczęśliwy i spokojny?
• Zrób listę 5 rzeczy, które sprawiają, że jesteś szczęśliwy.
• Jakie 3 rzeczy możesz zacząć robić, aby lepiej o siebie zadbać?
• Jakie są typowe negatywne rzeczy, które sobie mówisz? Co możesz zamiast tego powiedzieć?
• Wypisz ulubione elementy swojego wyglądu.
• Gdybyś mógł cofnąć się w czasie do wieku 15 lat, co byś sobie powiedział?

2. Spróbuj czegoś na nowo

Jeśli to, co robisz, nie działa dla ciebie pozytywnie, spróbuj robić rzeczy inaczej niż zwykle.

Wszyscy znamy ludzi, którzy ciągle robią to samo, a oczekują nowych, innych rezultatów. Nie musisz być jedną z tych osób.

Celowo rób rzeczy w nowy sposób i zobacz, jakie to uczucie. Kiedy próbujesz różnych sposobów robienia rzeczy, odkrywasz, co lubisz, czego nie lubisz i kim naprawdę jesteś.

Oto kilka pomysłów na zrobienie rzeczy na nowo:

• wypróbuj nowy sport lub program ćwiczeń
• spróbuj położyć się spać wcześniej niż zwykle
• pójdź do pracy lub sklepu inną drogą niż zawsze
• umów się ze znajomym, którego dawno nie widziałeś
• posłuchaj nowego rodzaju muzyki
• wybierz się w miejsce, w którym jeszcze nigdy nie byłeś

3. Odejdź od perfekcjonizmu

Perfekcjonizm może skutecznie utrudnić budowanie pozytywnego stosunku do samego siebie. Bo jak kochać siebie samego, gdy nigdy nie spełniamy własnych wysokich standardów?

Co więc możemy zrobić, aby odejść od perfekcjonizmu? Po pierwsze, zobacz, że jest to dla ciebie niekorzystne. Rozpamiętywanie każdego małego błędu stopniowo osłabia poczucie własnej wartości i sprawia, że ​​stajesz się mniej szczęśliwy. Zasługujesz na coś lepszego.

Kiedy spędzasz lata, pielęgnując Twojego wewnętrznego krytyka, rozwijasz odruch, by karać się za każdą drobną pomyłkę lub potknięcie.

Od niedotrzymania terminu do upuszczenia łyżeczki na podłogę, perfekcjoniści będą nieustannie zamęczać się z najdrobniejszymi potknięciami – nawet krytykowanie siebie za nadmierne krytykowanie siebie nie jest rzadkością.

Zamiast więc samemu uprzykrzać sobie życie, postaraj się przyłapywać na krytycznych myślach wobec samego siebie. Postaraj się rozwinąć postawę troski o siebie i swoje dobre samopoczucie.

Więcej o perfekcjonizmie i sposobach na radzenie sobie z nim przeczytasz w tym artykule.

4. Zaakceptuj własny ból

Nikt nie jest perfekcyjny. Niektórzy z nas mylą miłość własną z nieskończoną pozytywnością i niekończącym się optymizmem.

Są tacy, którzy przez cały dzień śpiewają ku chwale życia, bez względu na to, jak źle się czują lub jak straszne może być ich położenie.

Jednak wiara w niekończący się optymizm jest po prostu naiwna. Próby ciągłego pozytywnego myślenia mogą przerodzić się w okłamywanie samego siebie i ignorowanie własnych potrzeb i emocji.

Wszyscy mamy czasem gorszy czas, każdemu z nas zdarzają się w życiu przykrości i do każdego z nas czasem dociera ból, lęk, smutek i żal. Ignorowanie tej części rzeczywistości pożera nas od środka, a nawet może przerodzić się w zaburzenie.

Pozwól sobie być szczerym z samym sobą. Wybacz sobie swoje przeszłe czyny, rzeczy, których się wstydzisz. Zaakceptuj, że czasami nosisz w sobie negatywne emocje, nawet takie, jak wstręt, gniew i zazdrość. Te wszystkie aspekty, choć bywają nieprzyjemne, także są ważne i stanowią część Ciebie.

5. Zadbaj o Twoją codzienność z samym sobą

Pomyśl o ludziach w swoim życiu, których kochasz i szanujesz. Jak ich traktujesz? 

Pewnie jesteś dla nich miły, cierpliwy w stosunku do ich pomysłów i wybaczasz im, gdy popełnią błąd. Dajesz im przestrzeń, czas i możliwości; upewniasz się, że mają miejsce na rozwój, ponieważ kochasz ich na tyle, by wierzyć w ich potencjał.

A teraz pomyśl, jak traktujesz siebie? Czy dajesz sobie miłość i szacunek, którymi bez problemu obdarzasz swoich najbliższych? Dbasz o swoje ciało, umysł i swoje potrzeby?

Kochanie siebie to coś więcej niż stan umysłu – to także seria działań i nawyków, które wpisujesz w swoje codzienne życie. Musisz okazywać sobie, że się kochasz, od początku do końca dnia.

Pewnie non stop słyszysz rady, by wprowadzić do życia zdrowe nawyki. Faktycznie, to jedna z najlepszych rzeczy, jakie możesz dla siebie zrobić.

To, jak się czujemy psychicznie wpływa na nasze ciało – i na odwrót. To, w jak dobrym stanie jest nasz organizm wpływa na nasze samopoczucie psychiczne.

Jeśli nie wiesz, od czego zacząć, zerknij na kilka podstawowych zasad zdrowia fizycznego:

• zróżnicowana i zbilansowana dieta (a także spożywanie posiłków o regularnych porach)
• wysypianie się
• prowadzenie aktywnego trybu życia
• zapewnienie ciału czasu i możliwości regeneracji
• regularne badania lekarskie

Tak samo ważne jest dbanie o swoje samopoczucie psychiczne. Oto kilka pomysłów, co możesz dla siebie zrobić:

• spędzić czas na czymś, co sprawia Ci przyjemność (np. dobra książka lub film)
• wyżalić się bliskiej osobie
• nauczyć się czegoś nowego
• poświęcić czas na nowe hobby
• spróbować jakiejś formy medytacji

Jak zmienić swoje życie

 

6. Zwróć uwagę na to, jakimi ludźmi się otaczasz

To ważny czynnik, który często pozostaje niezauważony. 

Możesz nie mieć wyboru, z kim pracujesz, ale masz władzę nad swoimi relacjami osobistymi. Jeśli spędzasz wolny czas z agresywnymi ludźmi, osobami, które Cię nie wspierają lub nie szanują, to tym samym nadużywasz siebie. 

Spędzaj czas z kochającymi ludźmi, którzy nie oceniają. Wybierz przyjaciół, którzy Cię wspierają, troszczą się i akceptują Cię takim, jakim jesteś.

Zastanów się więc, czy nie utrzymujesz na siłę relacji z kimś, kto sprawia, że czujesz się źle sam ze sobą.

7. Mów do siebie dobrze

Czy jesteś świadomy swojego negatywnego mówienia do siebie? Pewnie zdarza Ci się skarcić samego siebie w myślach, albo wręcz nazwać się „głupim” lub „nieudacznikiem”.

A jak często gratulujesz sobie i pozwalasz sobie na pochwałę? Czy akceptujesz siebie za to, kim jesteś, czy starasz się być kimś, kim nie jesteś?

To, w jaki sposób mówimy i myślimy o sobie, bezpośrednio odzwierciedla nasz stosunek do samych siebie. Jeśli chcesz poprawić swój stosunek do siebie, zwróć uwagę na swoje wewnętrzne dialogi. Postaraj się, żeby ich charakter odzwierciedlał to, jak zwracasz się do innych ludzi, których kochasz i szanujesz.

8. Zaakceptuj swoje emocje, nie oceniając ich

Ilekroć doświadczamy nieprzyjemnych emocji, takich jak smutek, strach lub złość, naszym pierwszym odruchem jest ich zignorowanie, zagłuszenie lub odepchnięcie. To jasne, że nie chcemy czuć się źle. Jednak kiedy odrzucamy nasze emocje, możemy w efekcie jeszcze pogorszyć sytuację. Emocje dostarczają nam przydatnych informacji o nas samych.

O wiele lepszą taktyką, która może pomóc Twojemu zdrowiu emocjonalnemu, jest praktyka akceptacji. Oznacza to pozwolenie swoim emocjom na istnienie, zauważenie ich, ale bez  przypisywania im negatywnej oceny lub próby ich zmiany.

To zrozumienie, że nie musisz „kontrolować” swoich emocji. One nie mogą wyrządzić ci żadnej szkody. 

W rzeczywistości niektóre rzeczy, które robimy, aby pozbyć się negatywnych emocji (np. zajadanie emocji, ucieczka w alkohol, wybuchy złości), mogą wyrządzić ci więcej szkody. Nauczenie się akceptowania swoich emocji może natomiast pomóc w ustanowieniu stabilności emocjonalnej.

Jednak ważne jest, aby nie mylić akceptacji z narzucaniem sobie cierpienia. Kiedy jest Ci źle, bo przełożony traktuje cię niesprawiedliwie, nie oznacza to, że powinieneś to po prostu zaakceptować. Akceptacja dotyczy równowagi.

Zachodnie społeczeństwo przez cały czas zachęca nas do pozytywnego nastawienia, ale to nie jest realistyczne podejście. Zamiast tego musimy nauczyć się żyć zarówno z negatywnymi, jak i pozytywnymi emocjami.

9. Wyznacz zdrowe granice

Czasem tak skupiamy się na innych osobach, które kochamy, że najzwyczajniej zaczyna brakować nam czasu i energii na miłość do samych siebie.

Pomyśl, czy zdarza Ci się zgodzić na coś, na co wcale nie masz ochoty? Czy bywa tak, że pomagasz innym kosztem własnego samopoczucia? Czy dostosowujesz się do potrzeb i planów innych osób, aby tylko nie robić im problemu?

Bycie dobrym dla swoich bliskich to wspaniała cecha. Jednak trzeba pamiętać, że nie zawsze warto to robić za wszelką cenę, bez względu na własne troski.

Zastanów się, czy są obszary w życiu, w których czujesz się wykorzystywany. Czy bywa tak, że potrzeby innych ludzi Cię wyczerpują? To znak, że czas zadbać o siebie i wyznaczyć granice, które będą chronić Twoje dobre samopoczucie.

Poinformuj ludzi, jakie są Twoje granice i co będziesz, a czego nie będziesz tolerował. Jeśli zaakceptują Twoje potrzeby i przeproszą za nadużycia, świetnie. Jeśli tego nie zrobią i nadal będą ignorować twoje granice i potrzeby, to znak, że czas podjąć konkretne działania. 

Na przykład, jeśli powiesz swojemu znajomemu, że nie życzysz sobie, aby czynił niestosowne uwagi odnośnie Twojego wyglądu, a on wciąż ignoruje tę kwestię – czas wyciągnąć konsekwencje. W tym przypadku może być to po prostu zaprzestanie rozmów z daną osobą.

Relacje z innymi ludźmi powinny być dwukierunkowe – powinieneś móc zaspokajać swoje potrzeby tak samo, jak potrzeby drugiej osoby. Bycie asertywnym i podejmowanie działań w celu zaspokojenia własnych potrzeb buduje poczucie własnej wartości, ponieważ wzmacnia wiarę w Tobie i innych, że zasługujesz na to, by być szanowanym i kochanym.

Jak możesz sobie pomóc

 

Podsumowanie

Kochanie siebie jest kluczowe dla twojego zdrowia emocjonalnego i zdolności do wykorzystania swojego potencjału. Dobra wiadomość jest taka, że ​​wszyscy jesteśmy w stanie uwierzyć w siebie i żyć oraz czuć się lepiej.

Na początku poprawa relacji z samym sobą może być trudna. Każda zmiana wymaga czasu i energii. W tej podróży miłości własnej zwykle musimy zerwać z wieloma starymi nawykami, a to także nie jest łatwe. Bądź więc dla siebie wyrozumiały, ale nie przestawaj – naprawdę warto pokochać siebie.

Źródła

• Mruk, C. J. (2013). Self-esteem and positive psychology: Research, theory, and practice. Springer Publishing Company.
• Stoeber, Joachim & Edbrooke-Childs, Julian & Damian, Lavinia. (2018). Perfectionism. 10.1007/978-3-319-32132-5_279-2. 
• Poprawa, R. (2008). Samoocena jako miara podmiotowych zasobów radzenia sobie i szczęścia człowieka. Psychologia zdrowia. W poszukiwaniu pozytywnych inspiracji, 103-122.
• Góralewska-Słońska, A. (2011). Poczucie własnej wartości jako potencjał jednostki. Problemy Profesjologii, 2, 97-112.
• Tod, David & Hardy, James & Oliver, Emily. (2011). Effects of Self-Talk: A Systematic Review. Journal of sport & exercise psychology. 33. 666-87. 10.1123/jsep.33.5.666.