
ADHD to zaburzenie, które wpływa na wiele aspektów życia – od relacji z parterem, pracy i samooceny po codzienne obowiązki.
„Leczenie” ADHD jest zatem procesem, który wymaga holistycznego podejścia, łączącego farmakoterapię, psychoterapię i różnorodne strategie samopomocy.
Bezpłatny test online na ADHDCzy ADHD to w ogóle choroba?
Być może budzi się w Tobie podstawowe pytanie: czy ADHD w ogóle jest chorobą?
Odpowiedź nie jest jednoznaczna i zależy od perspektywy, z jakiej spojrzymy na to zjawisko.
Medycznie ADHD jest klasyfikowane jako zaburzenie neurorozwojowe.
Oznacza to, że wiąże się z różnicami w rozwoju i funkcjonowaniu mózgu, które wpływają m.in. na uwagę, impulsywność i regulację emocji.
Te różnice są wrodzone i utrzymują się przez całe życie – ADHD nie można „wyleczyć” w tradycyjnym sensie, ale można nauczyć się z nim żyć, stosując odpowiednie strategie i metody leczenia.
Jednak nie wszyscy zgadzają się, aby nazywać ADHD „zaburzeniem”.
W nurcie neuroróżnorodności ADHD postrzegane jest jako naturalna różnorodność w sposobach funkcjonowania ludzkich mózgów.
Według tej perspektywy osoby z ADHD nie doświadczają nieprawidłowości, tylko ich mózgi działają w odmienny sposób, który bywa wyzwaniem w tradycyjnych strukturach społecznych i edukacyjnych, ale może również dawać wyjątkowe talenty, takie jak kreatywność, zdolność do szybkiego działania czy nietypowe spojrzenie na problemy.
Niektórzy eksperci wskazują, że określenie ADHD mianem „zaburzenia” jest pomocne, ponieważ pozwala na dostęp do diagnozy i terapii, które mogą znacząco poprawić jakość życia.
Inni z kolei podkreślają, że nazewnictwo może stygmatyzować i sugerować, że osoba z ADHD jest „gorsza” lub „niewystarczająca.”
Niezależnie od nazewnictwa najważniejsze jest, aby rozumieć i wspierać osoby, które żyją z ADHD.
Czy w takim razie jest sens „leczyć” ADHD?
Zdecydowanie tak!
Nie polega na „naprawianiu” osoby, ale na pomaganiu jej lepiej zarządzać objawami, które mogą utrudniać życie.
Dzięki odpowiednim metodom leczenia można poprawić koncentrację, zredukować impulsywność i lepiej radzić sobie z wyzwaniami dnia codziennego.
Leczenie daje szansę na większy komfort życia, realizację celów i satysfakcjonujące relacje z innymi.
Jak się leczy ADHD?
Leczenie ADHD wymaga dostosowania metod do indywidualnych potrzeb każdej osoby.
Podstawowe formy leczenia obejmują farmakoterapię, psychoterapię oraz strategie samopomocy.
Leki na ADHD
Farmakoterapia jest jedną z najczęściej stosowanych metod leczenia ADHD.
Leki stymulujące, takie jak metylofenidat, pomagają poprawić uwagę, koncentrację i kontrolę impulsów poprzez wpływ na poziom dopaminy w mózgu.
Alternatywnie stosuje się leki niestymulujące, takie jak atomoksetyna, które działają dłużej i są odpowiednie dla osób z określonymi przeciwwskazaniami.
Ważne jest, aby leki były przepisywane i monitorowane przez lekarza, który dostosuje dawkę do potrzeb pacjenta.
Psychoterapia ADHD
Psychoterapia, zwłaszcza terapia poznawczo-behawioralna (CBT), jest skuteczną metodą wspierającą osoby z ADHD.
Pomaga ona w nauce zarządzania czasem, poprawie organizacji, radzeniu sobie z emocjami i budowaniu zdrowych nawyków.
Terapia może być także pomocna w leczeniu współwystępujących problemów, takich jak lęki czy depresja.
W przypadku dzieci ważną rolę odgrywa terapia rodzinna, która pomaga opiekunom lepiej zrozumieć potrzeby dziecka.
Strategie samopomocy dla osób z ADHD
Osoby z ADHD mogą korzystać z wielu praktycznych strategii samopomocy, które pomagają zarządzać negatywnymi objawami lub je minimalizować.
Oto kilka przykładów:
- Tworzenie rutyn i struktur – codzienne harmonogramy pomagają zredukować chaos i poprawić organizację.
- Używanie narzędzi wspierających pamięć – aplikacje, listy zadań i przypomnienia mogą ułatwić zarządzanie obowiązkami.
- Dbanie o zdrowy styl życia – regularny sen, zrównoważona dieta i aktywność fizyczna wspierają funkcjonowanie mózgu.
- Techniki relaksacyjne – medytacja, mindfulness czy ćwiczenia oddechowe pomagają w radzeniu sobie z napięciem i emocjami.
Alternatywne sposoby leczenia
Niektóre osoby szukają alternatywnych metod wspierających leczenie ADHD. Do takich sposobów należą:
- Trening uważności (mindfulness) – pomaga w rozwijaniu koncentracji i radzeniu sobie z impulsywnością.
- Neurofeedback – technika oparta na trenowaniu mózgu za pomocą interfejsu mózg-komputer.
- Suplementy diety – niektóre badania sugerują, że kwasy omega-3 mogą wspierać funkcje poznawcze.
- Aktywności kreatywne i sport – malowanie, muzyka czy sporty drużynowe pomagają w rozwijaniu umiejętności i regulacji emocji.
Źródła
- Harper, K., & Gentile, J. P. (2022). Psychotherapy for Adult ADHD. Innovations in clinical neuroscience, 19(10-12), 35–39.
- Van Doren, J., Arns, M., Heinrich, H., Vollebregt, M. A., Strehl, U., & K. Loo, S. (2019). Sustained effects of neurofeedback in ADHD: a systematic review and meta-analysis. European child & adolescent psychiatry, 28(3), 293-305.
- Nazarova, V. A., Sokolov, A. V., Chubarev, V. N., Tarasov, V. V., & Schiöth, H. B. (2022). Treatment of ADHD: Drugs, psychological therapies, devices, complementary and alternative methods as well as the trends in clinical trials. Frontiers in pharmacology, 13, 1066988. https://doi.org/10.3389/fphar.2022.1066988
Dowiedz się więcej:
- Czy z ADHD da się wyleczyć?
- Jak zachowuje się osoba z ADHD?
- Jak zdiagnozować ADHD?
- ADHD u dorosłych: objawy, leczenie, jak sobie pomóc
- ADHD – przyczyny, objawy, leczenie