Niezawodne leki na nerwicę – czy istnieją naprawdę?

Zastanawiasz się czy leczenie nerwicy jest możliwe? Czy leki na nerwicę są naprawdę skuteczne?

W naszym artykule znajdziesz całościowy przegląd sposobów leczenia nerwicy oraz mnóstwo praktycznych porad jak pomóc sobie samemu i jakie metody leczenia wybrać.

Czym jest nerwica?

Pojęcie „nerwica” jest w języku potocznym mocno zakorzenione i chętnie się nim posługują nawet lekarze, choć w fachowych opracowaniach zjawisko to określa się jako „zaburzenia lękowe”.

Klasyfikacja zaburzeń nerwicowych zmieniła się w ciągu ostatnich dziesięcioleci. Trudności z opisaniem poszczególnych rodzajów nerwic wynikają przede wszystkim z tego, że różne objawy i zaburzenia nastroju, typowe dla nerwic, mogą występować zarówno w innych zaburzeniach psychicznych, chorobach somatycznych, jak i w tzw. normie psychicznej.

Nerwice to grupa zaburzeń objawiających się w bardzo różnorodny sposób, a tym, co odróżnia je od innych zaburzeń psychicznych, jest fakt, że chory najczęściej jest świadomy absurdalności swoich lęków.

Kiedy myśli racjonalnie, wie, że nie ma się czego obawiać, ale kiedy styka się z sytuacją lub osobą które stanowią problem, pojawia się lęk, na który rozsądne myślenie nie ma najmniejszego wpływu.

Liczne objawy fizyczne powinny zostać uważnie zbadane, aby wykluczyć istnienie wielu groźnych chorób.

Jeśli po wyeliminowaniu zaburzeń pracy serca, tarczycy, chorób żołądka i innych, lekarz wciąż nie znajduje żadnych fizycznych przyczyn cierpienia, a objawom towarzyszy uczucie lęku, z dużym prawdopodobieństwem można mówić o zaburzeniu lękowym.

Nerwice dotykają ludzi w różnym wieku. Mogą się pojawić u dzieci, ale dotykają najczęściej osób między 25. a 45. rokiem życia.

Bezpłatny test online – sprawdź czy cierpisz na lęki

 

Objawy nerwic

Można się pokusić o stwierdzenie, że każdy objaw chorobowy, każdy sygnał, jaki wysyła nam organizm, może być objawem nerwicy. Istotne jest to, że towarzyszy im nagły atak lęku (w agorafobii lub lęku napadowym) lub stałe obawy, niepokój, tak zwany „lęk wolnopłynący”.

Objawy nerwicy dotyczące ciała wskazywane przez psychiatrów, to najczęściej:

• ucisk w klatce piersiowej,
• trudności w oddychaniu,
• kołatanie serca,
• suchość w ustach,
• szum w uszach,
• bóle głowy,
• nadmierne pocenie się,
• mdłości,
• drżenie rąk,
• tiki nerwowe,
• zaburzenia w sferze seksualnej.

Jak pokonać lęk?

 

Należy z ograniczonym zaufaniem traktować wszystkich tych „specjalistów”, którzy twierdzą, że jest tylko jeden sposób leczenia, a wszystkie inne są nieskuteczne. Pozostaje to w sprzeczności z dotychczasową wiedzą o nerwicach i ich leczeniu.

Strzec się również należy tych terapii, które mają być skuteczne na wszystko. Każda dolegliwość jest inna, każda ma inne przyczyny, każdy człowiek jest inny, więc trzeba go leczyć w odmienny sposób.

Ktoś, kto holistycznie leczy wszystkie problemy – począwszy od alergii po choroby psychiczne, tak naprawdę tylko sięga do Twojej kieszeni.

Do jakiego lekarza udać się z nerwicą?

Jeżeli odczuwasz objawy, które mogą świadczyć o zaburzeniu lękowym – nie zwlekaj, sięgnij po profesjonalną pomoc.

Możesz udać się do swojego lekarza rodzinnego (który skieruje Cię do odpowiedniego specjalisty) lub od razu zapisać się na wizytę u lekarza – psychiatry.

Psychiatra dobierze leki (jeśli będą potrzebne), określi dawkę, schemat przyjmowania leków oraz czas rozpoczęcia i zakończenia leczenia.

Najprawdopodobniej zaleci także psychoterapię – cykliczne spotkania ze specjalistą, który pomoże Ci indywidualnie dobierając metody do Twojej sytuacji.

Leczenie nerwic – psychoterapia

Terapia terapii nierówna.

Nie każda metoda ma taką samą skuteczność, ale w przypadku terapii prowadzonej pod opieką psychologa jedno jest pewne: bardzo dużo zależy tu od relacji, jaka się tworzy między pacjentem a terapeutą. Musi istnieć kontakt, zaufanie i porozumienie.

Same techniki terapeutyczne mają podnieść skuteczność leczenia, ale nie od dziś są one przyczyną wielu sporów. Obecnie w leczeniu nerwic stosuje się między innymi psychoterapie:

• poznawczo-behawioralną,
• psychodynamiczną,
• Gestalt,
• akceptacji i zaangażowania.

Warto przy tym zaznaczyć, że najskuteczniejszą w terapii krótkoterminowej okazuje się być terapia poznawczo-behawioralna.

Jej skuteczność rośnie, gdy w początkowym etapie leczenia zostanie ona połączona z leczeniem farmakologicznym.

Leki na nerwicę – farmakoterapia

Uwaga: nigdy nie podejmuj się stosowania leków bez konsultacji z lekarzem: grozi to poważnym uszkodzeniem zdrowia lub śmiercią!!!

W leczeniu nerwic stosuje się w zasadzie dwa rodzaje leków – typowe leki przeciwlękowe zwane anksjolitycznymi oraz leki przeciwdepresyjne, które mają również działanie przeciwlękowe.

Dostępne są różne opcje leczenia farmakologicznego nerwic.

To, jakie lekarz w pierwszej kolejności wybierze leki – jeśli zdecyduje się na taką właśnie formę leczenia – zależy od wielu czynników, takich jak:

• indywidualna reakcja na leki (na każdego mogą one mieć nieco inny wpływ, nawet gdy leczone jest to samo zaburzenie),
• stosunek pacjenta do leczenia – są osoby, które nie chcą zażywać żadnych medykamentów.

Potencjalne skutki uboczne

Jak wszystkie leki, także leki na nerwice mogą powodować niechciane skutki uboczne. Wśród najczęściej występujących można wymienić np.:

• nudności,
• bóle głowy,
• zawroty głowy,
• senność,
• wzrost lub utrata masy ciała.

Pamiętaj, że informację o potencjalnych skutkach ubocznych dla danego leku zawsze znajdziesz w ulotce informacyjnej dołączonej do opakowania.

Leki na nerwicę w ciąży

Bycie w ciąży jest szczególnym przypadkiem, który należy skonsultować indywidualnie z lekarzem.

W niektórych przypadkach lekarz decyduje o zaprzestaniu przyjmowania leków ze względu na ciąże.

W innych przypadkach zalety leczenia przewyższają ewentualne zagrożenie i lekarz decyduje o kontynuacji przyjmowania leków.

Rodzaje leków przeciwlękowych

Istnieje kilka rodzajów leków stosowanych w przypadku terapii zaburzeń lękowych (czyli nerwic).

Najważniejsze jest, abyś wiedział, że najskuteczniejszy lek na nerwicę, to taki, który będzie dobrany do Twojej sytuacji przez specjalistę: lekarza-psychiatrę.

Różne osoby inaczej reagują na leki. Nadzór lekarza zapewni, że zostanie dobrany odpowiedni lek, najskuteczniejszy w Twoim przypadku.

Co więcej, to lekarz także ustala adekwatną dawkę leku – nie jest to wartość uniwersalna dla każdego pacjenta.

Przy stosowaniu leków na nerwicę, a nawet wcześniej – w trakcie konsultacji z lekarzem, warto wziąć pod uwagę wszystkie inne przyjmowane leki. Koniecznie poinformuj lekarza, czy przyjmujesz jakieś leki na stałe (niektóre leki mogą wchodzi w interakcję, co może prowadzić do osłabionego działania, albo nieprzyjemnych skutków ubocznych).

Aby bezpiecznie stosować leki na nerwicę należy zawsze stosować się do zaleceń lekarza i informacji zawartych w ulotce. Wgłąb się w te informacje, ponieważ czasem leków nie należy łączyć np. z niektórymi rodzajami jedzenia.

Benzodiazepiny

To najczęściej stosowana grupa leków. Benzodiazepiny to skuteczne leki na nerwicę, zwłaszcza, gdy potrzebne jest natychmiastowe, uspokajające działanie. Łagodzą niepokój, działają tonująco na układ nerwowy.

Często stosowane benzodiazepiny to: alprazolam, lorazepam, klonazepan, diazepam – te substancje sprzedawane są pod różnymi nazwami handlowymi.

Nie należy ich stosować w dużej ilości ani zbyt długo, ponieważ mają działanie silnie uzależniające, a po pewnym czasie ich regularnego zażywania, konieczne jest zwiększenie dawki, aby uzyskać ten sam efekt leczenia.

Po odstawieniu leku, osoba uzależniona ma szereg nieprzyjemnych objawów odstawienia, jest też ryzyko, że wrócą objawy nerwicy.

Leki przeciwdepresyjne

Leki z tej grupy mają działanie przeciwlękowe, ale stosuje się je przede wszystkim w leczeniu depresji – stąd ich nazwa. Mechanizm ich działania sprowadza się do wprowadzeniu zmian w neuroprzekaźnikach (głównie regulują ich ilość, ale z wykorzystaniem różnych mechanizmów). Są to substancje, które przenoszą informację między poszczególnymi komórkami nerwowymi, mają zatem wpływ na nastrój człowieka.

Najczęściej stosowane są leki SSRI, czyli  selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny oraz inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny (SNRI). Można je zażywać w celu leczenia wszystkich nerwic, ale ich działanie jest odczuwalne dopiero po około 2 tygodniach.

W pierwszych dniach może pojawić się reakcja paradoksalna, czyli przeciwieństwo oczekiwanych efektów, zatem nasili się niepokój, kłopoty z zaspaniem, nudności. Mija to pewnym czasie zażywania leków, nie warto więc z nich rezygnować w tym najtrudniejszym, początkowym okresie.

Leki SSRI to na przykład: citalopram, escitalopram, fluoksetyna, paroksetyna, fluwoksamina i sertralina, natomiast SNRI to przede wszystkim wenlafaksyna, ale też duloksetyna, klowoksamina czy bicifidyna.

Najlepsze sposoby na nerwicę

 

Skutki uboczne, zarówno SSRI, jak i SNRI, mogą obejmować:

Do nieco innej grupy należą leki TLPD (trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne), takie jak imipramina, klomipramina czy opipramol. One również wpływają na równowagę neuroprzekaźników, ale działają w nieco inny sposób, więc mogą się sprawdzić u osób, u których leki SSRI czy SNRI nie spełniły swego zadania.

Jest jeszcze jedna grupa preparatów stosowana w leczeniu nerwic, a podawana w przypadku fobii społecznej. Są to preparaty należące do beta-adrenolityków. Leki te podawane są zwykle w chorobie niedokrwiennej serca i przy nadciśnieniu tętniczym, ale propranolol czy metoprolol łagodzą objawy psychosomatyczne nerwicy: likwidują drżenia, pocenie się, kołatanie serca.

W przypadku lęku scenicznego czy nadmiernej tremy, beta-adrenolityki pomagają zapanować nad objawami. Dzięki temu nie dochodzi do wyzwolenia „lęku przed lękiem”.

Leki na nerwicę bez recepty

Podstawowym powodem do stosowania leków na nerwice dostępnych bez recepty powinno być używanie ich do łagodzenia przykrych objawów przed wizytą u lekarza.

Najsilniejszy i skuteczny lek na nerwicę bez recepty to taki z wysokim stężeniem ziół o potwierdzonym działaniu przeciwlękowym (np. kozłka lekarskiego).

Z kolei najskuteczniejsze leki na nerwicę (na receptę) są przepisywane przez lekarza po indywidualnej konsultacji.

Kojąca moc ziół – zioła na nerwicę

Właściwości lecznicze ziół są znane od dawna. Wykorzystanie tej wiedzy w praktyce pozwala zastąpić lub wspomóc leczenie nerwic.

Ponieważ jednak zioła mogą mieć równie silne działanie, jak leki syntetyczne, kuracja nimi również powinna odbywać się pod kontrolą specjalisty.

Zioła najbezpieczniej jest kupować w aptekach i sklepach zielarskich. Znaczenie ma bowiem nie tylko samo zioło, ale też sposób jego pozyskiwania, obróbka i przechowywanie.

Sprawdzone zioła na nerwicę:

Dziurawiec zwyczajny

to zioło o działaniu uspokajającym, ale też przeciwzapalnym, bakteriobójczym. Wzmacnia naczynia włosowate i korzystnie działa na skórę. Zawiera flawonoidy, garbniki, olejek eteryczny, fenole, ale także substancję uczulającą na światło – hiperycynę (w czasie zażywania dziurawca nie wolno się opalać).

Kozłek lekarski

jego kłącze zawiera substancje czynne o charakterze estrowym, olejki lotne, terpeny, kwasy. Polecany jest w stanach napięcia nerwowego, lęku, nadpobudliwości nerwowej, trudnościach z zasypianiem, wszelkich nerwicach. Nie należy go stosować przez dłuższy czas, ponieważ może być przyczyną zaburzeń pracy układu pokarmowego.

Mięta pieprzowa

działa rozkurczowo, przeciwbólowo, przeciwbakteryjnie oraz uspokajająco. Zawiera olejki eteryczne (mentol), kwas askorbinowy, karoten i rutynę. Bardzo dobrze sprawdza się w leczeniu nerwic, którym towarzyszą objawy ze strony układu pokarmowego. Nie stosować w przypadku uczulenia.

Lawenda lekarska

ma działanie antyseptyczne, bakteriobójcze, uspokajające. Stosowana w łagodzeniu dolegliwości górnych dróg oddechowych, przy nadpobudliwości, zdenerwowaniu, korzystnie wpływa na stan skóry. Nie stosować w ostrych stanach zapalnych układu pokarmowego, przy chorobach wątroby i nerek.

Melisa lekarska

działa uspokajająco, nasennie, rozkurczowo, przeciwzapalnie. Zmniejsza nadmierne napięcie układu nerwowego, jest bardzo dobrze tolerowana przez osoby cierpiące na objawy nerwicowe.

Szałwia lekarska

działa przeciwzapalnie, rozkurczowo, hamuje nadmierną potliwość, koi nerwy.

Mieszanki ziołowe

Z wymienionych wyżej ziół można przygotować mieszanki, które po odpowiednim przygotowaniu, spożywane regularnie, mają działanie tonizujące, uspokajające.

• Napar z ziela dziurawca: 3 dag kwiatów i ziela zalewamy 1 litrem wody i gotujemy 2 minuty, odstawiamy na kilka minut. Pijemy po ostygnięciu – 3 razy dziennie po pół szklanki.
• Napar z dziurawca z dodatkiem mięty: 1 łyżkę kwiatów i ziela dziurawca oraz 1 łyżkę liści mięty zalewamy szklanką wrzątku. Gotujemy 2 minuty, odstawiamy na 30 minut i pijemy 2 razy dziennie po 1 szklance.
• Napar z lawendy: 2 łyżki kwiatów zalać 3 szklankami wrzątku. Przykryć, po 15 minutach odcedzić, pić 3 razy dziennie po 1 szklance.
• Napar z melisy: 1 łyżkę ziela zalać szklanką wrzątku, odstawić na 15 minut. Pić w porcjach podzielonych w ciągu dnia.
• Mieszanka na nerwicę: 1 dag kwiatów i ziela dziurawca, 1 dag mięty pieprzowej, 3 dag kłącza kozłka, 1 dag kwiatów lawendy, 2 dag melisy. 2 łyżki mieszanki zalewamy ½ litra gorącej wody, odstawiamy na 3 godziny. Następnie połowę odlewamy, a połowę gotujemy przez 2 minuty – płyny mieszamy z sobą. Ciepłą herbatkę pijemy 2 razy dziennie po 1 szklance.
• Mieszanka kojąca nerwy: zmieszać po 1 łyżeczce kłącza kozłka, ziela serdecznika, liścia mięty, liścia szałwii oraz melisy. Do termosu wsypujemy 1 i ½ łyżki mieszanki, zalewamy wrzącą wodą i zostawiamy na godzinę. Pijemy 2/3 szklanki 2 razy dziennie.
• Mieszanka na nerwicę żołądka: miętę, szałwię i dziurawiec mieszamy w równych proporcjach. 1 łyżkę mieszanki zalewamy wrzątkiem, odstawimy do wystygnięcia. Pijemy 3 razy dziennie po pół szklanki.
• Kąpiel z mięty: 1 dag liści zalewamy wrzątkiem i pozostawiamy do przestygnięcia. Po odcedzeniu dolewamy do kąpieli.

Jak leczyć nerwicę samodzielnie? Domowe metody

Leczenie nerwicy wymaga wiele pracy nad sobą, swoimi myślami, zmianą nastawienia do siebie i stosunku do świata. Jest możliwe, ale nie przychodzi lekko. Leki na nerwicę mogą w tym bardzo pomóc. Jednak łagodzenie objawów nerwicy i leczenie jej nie musi ograniczać się do działania specjalistów.

Jeżeli cierpisz na nerwicę, to warto pracować także we własnym zakresie, choćby po to aby wspomóc działanie leczenia oraz załagodzić dolegające Ci objawy. Do domowych sposobów na nerwicę należą np.:

• zmiana stylu życia na bardziej zdrowy,
• nauka redukcji stresu i lęku (np. poprzez medytację i techniki relaksacyjne),
• stosowanie ziół na nerwicę,
• edukacja na temat zaburzeń lękowych.

Źródła

• Suchecka, D. J., Adamowicz, K., Kęsik, M., & Preś, J. Poziom lęku i styl radzenia sobie ze stresem a używanie przez młodzież leków dostępnych bez recepty. Społeczne wymiary zdrowia i choroby: od teorii do praktyki, 77.
• Janowski, M., & Biedrycka, M. (2014). Skuteczność psychoterapii Gestalt w zakresie regulacji emocji u pacjentów z zaburzeniami nerwicowymi/lękowymi.
• Rybakowski, J. (2003). Zakres działania klinicznego nowych leków przeciwdepresyjnych z grupy selektywnych inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny. Przewodnik Lekarza/Guide for GPs, 6(3), 102-109.
• MacQueen, G., Born, L., & Steiner, M. (2003). Sertralina – selektywny inhibitor wychwytu zwrotnego serotoniny: charakterystyka i zakres zastosowania w psychiatrii. Przewodnik Lekarza/Guide for GPs, 6(3), 53-68.
• Sobów, T. (2015). Właściwości farmakologiczne i zastosowania kliniczne duloksetyny. Psychiatria i Psychologia Kliniczna, 15(4), 195-201.
• Stein, D.J. Evidence-Based Pharmacotherapy of Generalised Anxiety Disorder: Focus on Agomelatine. Adv Ther 38 (Suppl 2), 52–60 (2021). https://doi.org/10.1007/s12325-021-01860-1
• Święcicki, Ł. (2013). Praktyczne aspekty farmakoterapii lęku—pozycja opipramolu. Psychiatria, 10(2), 63-66.
• Roseberry, K., Le-Niculescu, H., Levey, D.F. et al. Towards precision medicine for anxiety disorders: objective assessment, risk prediction, pharmacogenomics, and repurposed drugs. Mol Psychiatry (2023). https://doi.org/10.1038/s41380-023-01998-0
• Nowak, G. (2009). Surowce roślinne o działaniu przeciwlękowym i antydepresyjnym. Herba Polonica, 55(1).
• Szafrański, T. (2014). Leki ziołowe w leczeniu depresji–aktualny stan wiedzy. Psychiatr. Pol, 48(1), 59-73.